W firmie umowę zlecenia wykonuje emeryt, który z tego tytułu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu. Od września br. zamierzamy zawrzeć z nim kolejną umowę zlecenia (na wykonanie innej pracy). Czy z drugiej umowy ubezpieczenia w ZUS są także obowiązkowe? Nadmieniamy, że z drugiej umowy otrzyma on wynagrodzenie wyższe niż z pierwszej umowy.
Obowiązkowe będą nadal ubezpieczenia społeczne z pierwszej umowy zlecenia, natomiast składka zdrowotna będzie należna od przychodów z obydwu umów.
Zgodnie z art. 9 ust. 4a ustawy o sus osoby wykonujące umowę zlecenia, mające ustalone prawo do emerytury (także renty) podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli nie pozostają równocześnie w stosunku pracy. Jeśli więc dana osoba będąca emerytem (lub rencistą) nawiązała stosunek pracy z innym podmiotem niż zleceniodawca i umowy zlecenia nie wykonuje na rzecz własnego pracodawcy, to z umowy zlecenia nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, a jedynie dobrowolnie. Podkreślenia wymaga, iż dotyczy to też sytuacji gdy z tytułu stosunku pracy przychód podlegający oskładkowaniu jest niższy od minimalnego wynagrodzenia.
Zwracamy uwagę! Ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy zlecenia są obowiązkowe dla pozostającego w stosunku pracy emeryta, jeśli umowę tę zawarł z własnym pracodawcą bądź wykonuje ją na rzecz własnego pracodawcy.
W sytuacji przedstawionej w pytaniu emeryt z pierwszej umowy zlecenia podlega - od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania - obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (także ubezpieczeniu wypadkowemu) oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Po zawarciu drugiej umowy zlecenia nastąpi zbieg obowiązkowych ubezpieczeń. W takim przypadku, na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy o sus obowiązkowe ubezpieczenia emerytalno-rentowe są z tej umowy zlecenia, którą emeryt rozpoczął wykonywać wcześniej. Przy tym może on dobrowolnie, na swój wniosek, być objęty ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z drugiej umowy lub zmienić tytuł ubezpieczeń.
| Ważne: W obecnym stanie prawnym osoba wykonująca kilka umów zlecenia może swobodnie wybrać umowę, z której zamierza podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, bez względu na wysokość przychodu podlegającego oskładkowaniu z tytułu tej umowy. |
Odnosząc powyższe do pytania Czytelnika bez znaczenia jest, że przychód podlegający oskładkowaniu z umowy zlecenia objętej obowiązkowo składkami na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższy niż z umowy nieobjętej tymi składkami.
Z umowy zlecenia będącej tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych emeryt podlega też obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu, a ponadto na zasadzie dobrowolności może przystąpić do ubezpieczenia chorobowego. Wspomnijmy, że osoba z ustalonym prawem do emerytury objęta ubezpieczeniem chorobowym, ma prawo do świadczeń chorobowych tylko w okresie trwania tego ubezpieczenia (nie przysługują jej świadczenia po ustaniu tego tytułu).
Obok składek na ubezpieczenia społeczne obowiązkowa jest też składka zdrowotna. Jak wynika z art. 82 ust. 2 ustawy zdrowotnej, w przypadku gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego wymienionych w art. 66 ust. 1 tej ustawy (tu dwóch umów zlecenia) ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie.
| Przykład |
Firma na okres od 1 kwietnia do 31 grudnia 2014 r. zawarła z emerytem umowę zlecenia, w której wynagrodzenie określono na kwotę 1.000 zł miesięcznie. Umowa zlecenia jest jedynym tytułem do ubezpieczeń, a zatem jako zleceniobiorca podlega on obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, ubezpieczeniu wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Od 1 września do 31 października br. ta sama firma zawarła z emerytem jeszcze jedną umowę zlecenia na wykonywanie innej pracy, za wynagrodzeniem 1.500 zł miesięcznie.
Emeryt nadal podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z pierwszej umowy zlecenia. Przy czym na okres od 1 września do 31 października br. ma prawo zmienić tytuł do tych ubezpieczeń i podlegać im z drugiej umowy zlecenia, a wówczas z pierwszej umowy ubezpieczenia społeczne będą dobrowolne.
Z obydwu umów zlecenia obowiązkowa jest składka zdrowotna.
Zatrudnienie osób mających ustalone prawo do emerytury wymaga dodatkowego zgłoszenia tego faktu w ZUS. Emeryt lub rencista (także podmiot go zatrudniający) jest zobowiązany zawiadomić organ rentowy o podjęciu działalności zarobkowej i o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu, a po upływie roku kalendarzowego, w terminie do końca lutego - o wysokości przychodu uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym (art. 127 ustawy emerytalnej). Tego obowiązku nie ma emeryt oraz podmiot go zatrudniający, jeśli emeryt przed podjęciem zatrudnienia ukończył powszechny wiek emerytalny, bowiem uzyskiwane przez niego przychody nie mają wpływu na zawieszenie lub zmniejszenie emerytury.
Zwracamy uwagę! Aktualnie trwają prace nad zmianą przepisów ustawy o sus. Projekt ustawy nowelizującej zakłada, że osoba wykonująca umowę zlecenia, której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu będzie niższa od minimalnego wynagrodzenia, spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, będzie podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym również z innych tytułów. Zasady tej nie będzie się stosowało, jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia lub z innych tytułów osiągnie kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
